Σίτιση με βάση τη διάθεση του μωρού: Τι πρέπει και τι δεν πρέπει να κάνεις

Πρέπει... να ταΐζεις το μωρό σου όταν πεινάει

Αναζήτησε ενδείξεις ότι ενδιαφέρεται για το φαγητό, όπως όταν ανοίγει το στόμα και σκύβει προς το κουτάλι που προσφέρεις.

Δεν πρέπει... να συνεχίζεις να το ταΐζεις όταν έχει χορτάσει

Άφησε κάτω το κουτάλι όταν υπάρχουν ενδείξεις ότι έχει χορτάσει, καθώς αυτό θα σε βοηθήσει να ενθαρρύνεις τις καλές διατροφικές συνήθειες. Μπορεί να σου δείξει ότι χόρτασε κλείνοντας το στόμα, απομακρύνοντας το κεφάλι ή όταν άλλα πράγματα του αποσπούν εύκολα την προσοχή.

Πρέπει... να παρατηρήσεις αν παίζει απλώς

Τα μωρά εξερευνούν τα πράγματα με το στόμα τους. Αν απλώς βάζει το κουτάλι στο στόμα λόγω περιέργειας, όπως κάνει με τα παιχνίδια του, η ώρα ταΐσματος μάλλον έχει τελειώσει προς το παρόν. Άφησε το μωρό να παίξει με το κουτάλι, αλλά απομάκρυνε το φαγητό του.

Δεν πρέπει... να εξαναγκάζεις το μωρό να τελειώσει το φαγητό του

Τα περισσότερα μωρά μπορούν να ρυθμίσουν μόνα τους την ποσότητα τροφής που προσλαμβάνουν, επομένως, μην το πιέζεις να τελειώσει το γεύμα αν έχει χάσει κάθε ενδιαφέρον.

Πρέπει... να γεμίζεις κάθε κουταλιά με ποιότητα

Τα στομαχάκια των μωρών είναι μικροσκοπικά σε σχέση με το δικό μας, οπότε κάνε κάθε κουταλιά να μετράει προσφέροντας τροφές γεμάτες θρεπτικές ουσίες. Σε ηλικία έξι με οχτώ μηνών, μόλις γύρω στο ένα τρίτο (περίπου 200 θερμίδες) από τη διατροφή του μωρού σου προέρχεται από συμπληρωματικές τροφές, καθώς το μητρικό γάλα παρέχει τα υπόλοιπα. Κάθε κουταλιά πρέπει να είναι ένα βήμα για τη διδασκαλία υγιεινών διατροφικών συνηθειών, με γεύματα ή σνακ που περιέχουν λιωμένα φρούτα, λαχανικά, κρέας και δημητριακά. Η ανάγκη του μωρού για σίδηρο είναι ιδιαίτερα σημαντική τώρα. Σύμφωνα με πρόσφατο δημοσίευμα, τα δημητριακά για μωρά αποτελούσαν μέρος της διατροφής του 75% των μωρών ηλικίας έξι έως εννέα μηνών στις Ηνωμένες Πολιτείες. Τα δημητριακά για βρέφη ήταν η μεγαλύτερη πηγή σιδήρου στη διατροφή τους.

Δεν πρέπει... να προσθέτεις ζάχαρη και αλάτι

Οι επαγγελματίες υγείας συνιστούν τα πρόσθετα σάκχαρα (σάκχαρα που προστίθενται κατά την παραγωγή, από έναν μάγειρα, ή από εσάς) και τα σάκχαρα που συναντώνται φυσιολογικά στα σιρόπια, στους χυμούς φρούτων και στους συμπυκνωμένους χυμούς φρούτων να μην υπερβαίνουν το 10% των θερμίδων του μωρού σου από συμπληρωματικές τροφές. Καλό είναι να ελέγχεις τις ετικέτες όταν ψωνίζεις. Πρόσφερε υγιεινές επιλογές που περιέχουν σημαντικές θρεπτικές ουσίες. Δεν υπάρχει περιθώριο για «σακχαρώδεις» τροφές και ζαχαρούχα αναψυκτικά.

Πρέπει... να προσφέρεις υγιεινές τροφές σε τακτά διαστήματα

Πρόσφερε υγιεινές τροφές σε τακτικές ώρες γεύματος και σνακ και άφησε το μωρό σου να αποφασίσει πόσο και αν θα φάει. Εφόσον του δίνεις μερικές ισορροπημένες επιλογές, δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Τελικά θα καθιερώσει ένα επαναλαμβανόμενο μοντέλο τακτικών ημερήσιων γευμάτων και σνακ.

Δεν πρέπει... να ανησυχήσεις αν τρώει μόνο μία, δύο κουταλιές

Όταν το μωρό σου αρχίζει να τρώει συμπληρωματικές τροφές, μπορεί να θέλει μόνο μια πολύ μικρή ποσότητα κάθε φορά. Κι αυτό, διότι εξακολουθεί να προσλαμβάνει τον μεγαλύτερο αριθμό θερμίδων του από το μητρικό γάλα.  Επίσης, χρειάζεται χρόνο για να μάθει να τρώει με το κουτάλι!  Μην το πιέζεις να φάει περισσότερο. Είναι απολύτως φυσιολογικό η όρεξη του μωρού σου να αλλάζει από μέρα σε μέρα. Χαλάρωσε και ακολούθησε τους ρυθμούς του. «Η πίεση που ασκείται σε ένα παιδί για να φάει συνδέεται με χαμηλότερη πρόσληψη υγιεινών τροφών και ένα γενικό άγχος για το φαγητό», εξηγεί η Lisa Fries, κάτοχος διδακτορικού και επιστήμονας συμπεριφοράς στο Ερευνητικό Κέντρο της Nestlé στην Ελβετία. «Αυτή η πίεση μπορεί μερικές φορές να γεμίσει τις ώρες των γευμάτων με άγχος για το παιδί και να δημιουργήσει αρνητικούς συσχετισμούς με την τροφή που του προσφέρεις. Διατηρώντας χαλαρές τις ώρες των γευμάτων, αυξάνεις τις πιθανότητες να δοκιμάσει το φαγητό του ξανά την επόμενη φορά».

Πρέπει... να επιμείνεις με τις νέες τροφές

Συνέχισε την εισαγωγή μιας ποικιλίας φρούτων, λαχανικών, φασολιών, κρέατος και δημητριακών ακόμα και αν δεν έχεις θετική ανταπόκριση κάθε φορά. Τα μωρά γεννιούνται με μια προτίμηση στις γλυκές γεύσεις, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι οι τροφές με γλυκιά γεύση είναι οι μόνες που θα απολαμβάνουν.

Δεν πρέπει... να σταματήσεις μετά από μία, δύο προσπάθειες

Το μωρό σου μπορεί να χρειάζεται πολλές «δοκιμές» (έως και οχτώ προσπάθειες σε διαφορετικά γεύματα και διαφορετικές ημέρες) μιας νέας τροφής, καθώς μαθαίνει να αποδέχεται τη γεύση και να του αρέσει, οπότε μην εγκαταλείψεις την προσπάθεια. Όσο πιο συχνά του προσφέρεις μια νέα τροφή, τόσο πιο πιθανό είναι το μικρό σου να αρχίσει τελικά να την απολαμβάνει.

Πρέπει... να συνδυάζεις τις νέες τροφές με παλιές και αγαπημένες

Προσπάθησε να δώσεις στο μωρό σου μια τροφή που ξέρεις ότι απολαμβάνει μαζί με μια νέα τροφή. Μπορείς να βάλεις και τις δύο γεύσεις στο ίδιο κουτάλι αρχικά ως έναν τρόπο εισαγωγής της νέας τροφής. Στη συνέχεια, αν αυτό γίνει δεκτό θετικά, πρόσφερε τη νέα τροφή μόνη της.

Δεν πρέπει... να προσφέρεις πάρα πολλές επιλογές σε ένα γεύμα

Η ποικιλία είναι σημαντική, αλλά οι πάρα πολλές επιλογές σε ένα γεύμα μπορεί να προκαλέσουν σύγχυση στο μωρό. Δώσε στο μωρό σου την ευκαιρία να δοκιμάσει και να αποδεχτεί τις νέες γεύσεις σταδιακά.

Πρέπει... να το ταΐζεις όσο θέλει

Το μωρό σου θα επικοινωνεί με τη γλώσσα του σώματος, με εκφράσεις του προσώπου και με ένα ορθάνοιχτο στόμα όταν εξακολουθεί να είναι πεινασμένο. Άφησέ το να αποφασίσει πόσο θέλει να φάει.

Δεν πρέπει... να του δίνεις μόνο τις αγαπημένες του τροφές

Ίσως είναι δελεαστικό, αλλά μην ξεχνάς ότι η δουλειά σου είναι να προσφέρεις στο μωρό σου μια ποικιλία υγιεινών τροφών. Είναι δουλειά του μωρού να αποφασίσει πόσο θα φάει. Αν είναι πεινασμένο, θα φάει και άλλες τροφές μόλις τελειώσουν οι αγαπημένες του.

Πρέπει... να παρακολουθείς τις εκφράσεις του μωρού σου

Οι εκφράσεις του μωρού μπορούν να σου πουν πολλά σχετικά με το τι σκέφτεται, αλλά μην μπερδευτείς. Μια νέα τροφή μπορεί να προκαλέσει την έκπληκτη αντίδραση του μωρού μόνο και μόνο επειδή είναι κάτι που δεν έχει γευτεί ξανά στο παρελθόν. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν του αρέσει το φαγητό.  Πρέπει να θυμάσαι ότι ακόμα και οι τροφές που νομίζεις ότι το μωρό δεν προτιμά, μπορεί να γίνουν οι αγαπημένες του μετά από πολλές δοκιμές για αρκετές ημέρες ή εβδομάδες. Όπως πάντα, δώσε προσοχή όταν το μωρό σού δείχνει πότε πεινάει και πότε έχει χορτάσει και ακολούθησε το παράδειγμά του.

Δεν πρέπει... να αποκαλύπτεις τις τροφές που δεν σου αρέσουν

Αν προσφέρεις στο μωρό σου μια τροφή που δεν σου αρέσει, προσπάθησε να μην του το δείξεις ζαρώνοντας το πρόσωπο ή κρατώντας την αναπνοή σου όταν τη δοκιμάζει. Όπως εσύ μπορείς να διαβάσεις το πρόσωπό του, έτσι κι εκείνο μπορεί να διαβάσει το δικό σου.

Πηγές

Black MM, Aboud FE. Responsive feeding is imbedded in a theoretical framework of responsive parenting. J Nutr 2011; 141(3):490-4.

Dattilo AM Programming long-term health: Effect of parent feeding approaches on long-term diet and eating patterns. In: Early nutrition and long-term health, mechanisms, consequences and opportunities. Ed., Saavedra and Dattilo, Elsevier, 2017: 471-95.

Finn K, Callen C, Bhatia J et al. Importance of dietary sources of iron in infants and toddlers: Lessons from the FITS study. Nutrients 2017; 9(7):doi: 10.3390/nu9070733.

Finnane JM, Jansen E, Mallan KM et al. Mealtime structure and responsive feeding practices are associated with less food fussiness and more food enjoyment in children. J Nutr Educ Behav 2017; 49(1):11-18.

Nicklaus S. Complementary feeding strategies to facilitate acceptance of fruits and vegetables: A narrative review of the literature. Int J Environ Res Public Health 2016; 13(11): 1160; doi:10.3390/ijerph13111160.

Sleddens EF, Gerards SM. Thijs C et al. General parenting, childhood overweight and obesity-inducing behaviors: a review. Int J Pediatr Obes 2011; 6(2-2):e12-e27.

World Health Organization. Infant and young child feeding: Model chapter for textbooks for medical students and allied health professionals. Geneva, World Health Organization, 2009.

World Health Organization. Sugar intake for adults and children. Geneva, World Health Organization, 2015.

Τελευταία αναθεώρηση: Δεκέμβριος 2017