Η δύναμη του ύπνου

Δεν υπάρχουν πολλά πράγματα που να κάνουν την καρδιά σου να σκιρτήσει περισσότερο από το θέαμα του μωρού σου που κοιμάται ευτυχισμένο και ήρεμο στην κούνια του. Είτε πρόκειται για έναν υπνάκο μετά από ένα γεμάτο και δραστήριο πρωινό είτε για τον βραδινό ύπνο στο πλαίσιο της συνήθους διαδικασίας ύπνου, αυτή είναι η ευκαιρία να ξεκουράσει το σώμα και το μυαλό του.

Η σχέση μεταξύ ύπνου και ομιλίας

Ο ύπνος δεν είναι απλώς ένα διάλειμμα για τα μωρά. Παίζει θετικό και καθοριστικό ρόλο στην εγκεφαλική και σωματική ανάπτυξη του μωρού σου.

Αυτό που μπορεί να σου προκαλέσει έκπληξη είναι ότι πρόσφατες έρευνες συσχετίζουν τα πρώιμα μοτίβα ύπνου με την ανάπτυξη του λεξιλογίου σε μωρά μεγαλύτερης ηλικίας. Ο αριθμός των φορών που το μωρό παίρνει τον υπνάκο του κατά τη διάρκεια της ημέρας τώρα, υποστηρίζουν οι ειδικοί, μπορεί να έχει θετικές επιπτώσεις στον αριθμό των λέξεων που λέει και καταλαβαίνει όταν είναι μεγαλύτερο.

Πόσος ύπνος είναι αρκετός;

Όλα τα μωρά είναι μοναδικά, αλλά σε ηλικία 8-10 μηνών, το μωρό σου θα κοιμάται πιθανόν 9 με 12 ώρες τη νύχτα. Σε αντίθεση με την περίοδο που ήταν νεογέννητο, το μωρό σου μπορεί πλέον να κοιμάται καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας, κάτι που σημαίνει ότι κι εσύ αισθάνεσαι πιο ξεκούραστη. Με όλη αυτή τη δραστηριότητα που απολαμβάνει το μικρό σου κατά τη διάρκεια της ημέρας, καθώς και τις νέες δεξιότητες που μαθαίνει καθημερινά, δεν πρέπει να σε εκπλήσσει το γεγονός ότι είναι έτοιμο για έναν καλό βραδινό ύπνο.

Σε αυτή την ηλικία, το μωρό σου χρειάζεται περίπου 15-16 ώρες συνολικού ύπνου καθημερινά, συμπεριλαμβανομένων των σύντομων ύπνων κατά τη διάρκεια της ημέρας και του βραδινού ύπνου. Το μωρό είναι πιθανόν να παίρνει δυο, τρεις σύντομους ύπνους την ημέρα, ποικίλης διάρκειας. Μερικά μωρά παίρνουν έναν υπνάκο 30 λεπτών και άλλα κοιμούνται έως και δύο ώρες. Ίσως συναντήσεις κάποια αντίσταση από το μωρό όταν προσπαθείς να το βάλεις για ύπνο κατά τη διάρκεια της ημέρας. Αυτό μπορεί απλώς να σημαίνει ότι το μωρό δεν θέλει να σε αποχωριστεί, όχι ότι δεν είναι κουρασμένο.

Ρουτίνα και πάλι ρουτίνα 

Έχει αποδειχθεί ότι τα μωρά κοιμούνται περισσότερο όταν υπάρχει μια καθιερωμένη ρουτίνα ύπνου. Ίσως η συνηθισμένη διαδικασία στο σπίτι σου να ξεκινά στις 7 μ.μ. και να περιλαμβάνει μπάνιο, παραμύθι ή νανούρισμα και φιλί για καληνύχτα. Ό,τι έχετε συνηθίσει να κάνετε θα πρέπει να αποτελεί μέρος της συνηθισμένης διαδικασίας ύπνου κάθε βράδυ. 

Είναι πιθανό το μωρό σου να είναι τόσο εξοικειωμένο με τη ρουτίνα του ύπνου του μέχρι τώρα, ώστε να επιλέγει το παραμύθι ή το νανούρισμα που προτιμάει! Όπως έκανες και όταν ήταν μικρότερο, έτσι και τώρα, καλό είναι να αποφεύγεις να του δίνεις μπιμπερό στην κούνια του. Βάζοντας το μωρό για ύπνο στην κούνια όταν είναι νυσταγμένο αλλά ακόμα ξύπνιο, το βοηθάς να μάθει να αποκοιμιέται μόνο του. Όλες αυτές οι συνήθειες βοηθούν το μικρό σου να κοιμηθεί καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας.

Τα περισσότερα μωρά μπορούν να γυρίσουν μόνα τους σε αυτή την ηλικία. Έτσι, παρόλο που μπορεί να βάλεις το μικρό σου στην κούνια του ανάσκελα, ενδέχεται να το βρεις ξαπλωμένο μπρούμυτα το πρωί. Μπορεί πλέον να αποφασίζει αν θέλει να κοιμηθεί ανάσκελα ή μπρούμυτα.

Πολλά μωρά θα κοιμηθούν καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας, αλλά μερικά μπορεί να εξακολουθήσουν να ξυπνούν αρκετές φορές. Αν ξυπνάει τη νύχτα σε αυτή την ηλικία, αυτό είναι απίθανο να οφείλεται στο ότι πεινάει, οπότε αναζήτησε αρχικά άλλους λόγους. Το είδος του γάλακτος που του δίνεις την ημέρα δεν επηρεάζει το πόσο συχνά ξυπνάει τη νύχτα. Οι έρευνες δείχνουν ότι τα μωρά που θηλάζουν και τα μωρά που πίνουν γάλα σε σκόνη ξυπνούν περίπου τον ίδιο αριθμό φορών κάθε βράδυ. 

 Προβλήματα ύπνου και λύσεις

• Το άγχος του αποχωρισμού Αν παρατηρείς κάποια απροθυμία του μωρού σου να βρίσκεται μακριά από σένα, ίσως έχει αρχίσει να βιώνει το άγχος του αποχωρισμού. Ένας τρόπος να το βοηθήσεις είναι με ένα «μεταβατικό αντικείμενο», όπως ένα παιχνίδι ή ένα κομμάτι ύφασμα που μπορείς να το αφήσεις με ασφάλεια στην κούνια μέχρι να αποκοιμηθεί. Αυτό μπορεί να το βοηθήσει να τακτοποιηθεί όταν βρίσκεται μακριά από σένα και μπορεί να αποτελέσει ένα ακόμα βήμα προς την ανεξαρτησία του. Διάλεξε ένα απαλό παιχνίδι που μπορεί να πλυθεί, χωρίς αιχμηρές άκρες ή μικρά κομμάτια που θα μπορούσαν να φύγουν (όπως κουμπιά), και βεβαιώσουν ότι είναι φτιαγμένο από πυρίμαχο/βραδυφλεγές ύφασμα. 
• Ανεπαρκής ύπνος Η έλλειψη ρουτίνας μπορεί να είναι ο λόγος που το μωρό σου δεν απολαμβάνει αρκετό ύπνο. Η καθυστερημένη ώρα ύπνου το βράδυ, η τηλεόραση στο δωμάτιο του μωρού και η έλλειψη μιας ρουτίνας ύπνου συνδέονται όλα με μικρότερα διαστήματα ύπνου, σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες. 
• Εφιάλτες Στους 8-10 μήνες, το μωρό σου μπορεί να αρχίσει να βλέπει εφιάλτες. Αυτό συμβαίνει κατά το στάδιο του ύπνου που χαρακτηρίζεται από γρήγορες κινήσεις των ματιών και το μωρό σου μπορεί να ξυπνήσει κλαίγοντας και αναστατωμένο. Πήγαινε να το παρηγορήσεις, κάνε του αγκαλίτσες και καθησύχασέ το ότι βρίσκεσαι εκεί και ότι είναι ασφαλές.

 Αναγνωρίζοντας τα σημάδια κούρασης

Αν το μωρό σου κοιμόταν κατά τη διάρκεια της νύχτας και αρχίσει να ξυπνάει περιστασιακά, μην του προσφέρεις κατευθείαν φαγητό. Αντιθέτως, εξέτασε τις πιθανές αιτίες στις οποίες οφείλεται το ξύπνημά του. Αφού ελέγξεις το προφανές, δηλαδή αν χρειάζεται αλλαγή πάνας, ή αν ζεσταίνεται ή κρυώνει, αναρωτήσου μήπως μπορεί να είναι κουρασμένο για τους εξής λόγους:

- Βγάζει δόντια;

- Είναι άρρωστο (Μήπως έχει κρυώσει; Ή μήπως έκανε εμβόλιο πρόσφατα;)

- Διατάραξη της ρουτίνας (Μήπως άλλαξε η συνήθης διαδικασία ύπνου;)

- Κάτι έκτακτο (Συμβαίνει κάτι διαφορετικό απόψε; Είστε διακοπές; Μήπως μόλις μετακομίσατε σε καινούργιο σπίτι;)

- Όνειρα (Μήπως είδε έναν εφιάλτη;)

Αν υποψιάζεσαι ότι τα δόντια είναι ο ένοχος, δοκίμασε να εφαρμόσεις ένα κρύο πανί στα ούλα του για να μετριάσει τον πόνο. Αν πιστεύεις ότι ξύπνησε για έναν από τους υπόλοιπους λόγους, ηρέμησέ το και καθησύχασέ το. Να συμβουλεύεσαι πάντα τον γιατρό σου αν το μωρό εμφανίζει σημάδια ασθένειας.

 Αναγνωρίζοντας τις αιτίες για τις οποίες ξυπνάει

Αν το μωρό σου κοιμόταν κατά τη διάρκεια της νύχτας και αρχίσει να ξυπνάει περιστασιακά, μην του προσφέρεις κατευθείαν φαγητό. Αντιθέτως, εξέτασε τις πιθανές αιτίες στις οποίες οφείλεται το ξύπνημά του. Αφού ελέγξεις το προφανές, δηλαδή αν χρειάζεται αλλαγή πάνας, ή αν ζεσταίνεται ή κρυώνει, κάνε στον εαυτό σου τις ακόλουθες ερωτήσεις:

1. Βγάζει δόντια;
2. Έχει κρυώσει; Έκανε εμβόλιο πρόσφατα;
3. Άλλαξε η συνήθης διαδικασία ύπνου του;
4. Συμβαίνει κάτι διαφορετικό απόψε; Είστε διακοπές ή μόλις μετακομίσατε σε καινούργιο σπίτι;
5. Είδε έναν εφιάλτη;

Αν υποψιάζεσαι ότι τα δόντια είναι ο ένοχος, δοκίμασε να εφαρμόσεις ένα κρύο πανί στα ούλα του για να μετριάσει τον πόνο. Αν πιστεύεις ότι ξύπνησε για έναν από τους υπόλοιπους λόγους, ηρέμησέ το και καθησύχασέ το. Να συμβουλεύεσαι πάντα τον γιατρό σου αν το μωρό εμφανίζει σημάδια ασθένειας.

Τελευταία αναθεώρηση: Δεκέμβριος 2017