Ο γύρος του κόσμου μέσα από τον ύπνο των παιδιών

Εάν ρίξουμε μια ματιά στα υπνοδωμάτια παιδιών από διάφορες χώρες, θα δούμε να σχηματίζεται ένας πίνακας γεμάτος αντιθέσεις. Τα προφίλ ύπνου διαφέρουν σημαντικά από τον έναν πολιτισμό στον άλλον, με τις διαφορές να αφορούν το πού, πώς και πότε οι γονείς βάζουν τα μικρά τους να κοιμηθούν, καθώς και τη ρουτίνα που ακολουθούν πριν από τον ύπνο. Τα καλά νέα είναι ότι ακόμα κι αν οι συνήθειες διαφέρουν, πολλά παιδιά καλύπτουν τις συνιστώμενες 11-14 συνολικές ώρες ύπνου που χρειάζονται, τόσο από μικρούς υπνάκους μέσα στην ημέρα όσο και από τον ύπνο κατά τη διάρκεια της νύχτας.

Ο ύπνος είναι ζωτικής σημασίας για την υγιή ανάπτυξη των παιδιών νηπιακής ηλικίας — πρόκειται για το κρίσιμο διάστημα που ο οργανισμός τους ξεκουράζεται και οι μπαταρίες τους επαναφορτίζονται. Ο ανεπαρκής ύπνος πιθανώς να συνδέεται με την κατανάλωση επιπλέον θερμίδων και με μεγαλύτερο κίνδυνο τα παιδιά να έχουν υπερβολικό βάρος όταν μεγαλώσουν.

Προετοιμασία για τον ύπνο

Σύμφωνα με έρευνες, μια συνεπής βραδινή ρουτίνα είναι ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα που μπορείς να κάνεις για να βοηθήσεις το μικρό σου να αποκοιμηθεί. Εάν ακόμα δεν την έχεις διαμορφώσει, ποτέ δεν είναι αργά. Σε μια πρόσφατη έρευνα στην οποία συμμετείχαν μητέρες και τα μικρά παιδιά τους, παρατηρήθηκαν βελτιώσεις στις συνήθειες των νηπίων σχετικά με τον ύπνο μετά από μόλις τρεις νύχτες που ακολουθήθηκε μια συγκεκριμένη βραδινή ρουτίνα, η οποία περιλάμβανε ένα ζεστό μπάνιο, μασάζ και δραστηριότητες χαλάρωσης. Όποια κι αν είναι η βραδινή ρουτίνα που εφαρμόζεις για το παιδί σου, φρόντισε να κάνεις το ίδιο πράγμα κάθε βράδυ ώστε να γνωρίζει τι να περιμένει.

Βεβαιώσου ότι η βραδινή ρουτίνα του παιδιού δεν περιλαμβάνει καθόλου χρόνο μπροστά από οθόνες. Η τηλεόραση ή τα παιχνίδια στο κινητό ή το τάμπλετ πριν από τον ύπνο είναι πιθανό να μειώσουν τις ώρες ύπνου. Για την ακρίβεια, σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη, κάθε ώρα χρήσης οθόνης αφής συνδέεται με 15 λεπτά λιγότερου συνολικού ύπνου στα παιδιά νηπιακής ηλικίας.

Τα διαφορετικά προφίλ ύπνου

Ρίξε μια ματιά στον τρόπο με τον οποίο κοιμούνται και προετοιμάζονται για τον ύπνο τα παιδιά νηπιακής ηλικίας σε διάφορα μέρη του πλανήτη. Έχουν πραγματοποιηθεί αρκετές μελέτες σχετικά με τα προφίλ ύπνου που έχουν τα βρέφη σε διαφορετικές χώρες, οι οποίες αποκάλυψαν ορισμένα ενδιαφέροντα στοιχεία. Μπορεί να σε εμπνεύσουν να δοκιμάσεις κάτι νέο. Σε τελική ανάλυση, αυτό που ενώνει τους γονείς, άσχετα με τον τόπο καταγωγής τους, είναι η επιθυμία τους να έχουν ένα χαρούμενο, υγιές, ξεκούραστο παιδί.

1. Ωράρια ύπνου με καθυστέρηση

Ορισμένες μελέτες δείχνουν τα παρακάτω στοιχεία:

• Οι μαμάδες και τα μικρά παιδιά στη Μέση Ανατολή πηγαίνουν για ύπνο, κατά μέσο όρο, στις 11 μ.μ. και ξυπνούν στις 9 π.μ.
• Στη Βραζιλία, οι μαμάδες και τα παιδιά κοιμούνται κατά μέσο όρο στις 10 μ.μ. και ξυπνούν στις 8 π.μ.
• Παρ’ όλο που ξαπλώνουν αργότερα, τα νήπια στη Μέση Ανατολή κοιμούνται σχεδόν 12 ώρες συνολικά, ενώ τα νήπια στη Βραζιλία λίγο περισσότερο από 12 ώρες εάν προσθέσουμε και τον σύντομο ύπνο μέσα στην ημέρα. 

Σου ταιριάζει αυτό; Τα διαφορετικά ωράρια ύπνου, κατά τα οποία το παιδί κοιμάται και ξυπνά αργότερα, εξακολουθούν να διασφαλίζουν ότι το παιδί κοιμάται όσο χρειάζεται συνολικά. Πρόκειται για ένα προφίλ ύπνου που ενδεχομένως να ταιριάζει καλύτερα στο πρόγραμμα της οικογένειας. 

2. Σύντομος ύπνος μέσα στην ημέρα

Σύμφωνα με έρευνες σχετικά με τους σύντομους ύπνους των νηπίων κατά τη διάρκεια της ημέρας:

• Τα μικρά παιδιά στην Ελλάδα κοιμούνται περίπου εννιά ώρες τη νύχτα και τρεις ώρες μέσα στην ημέρα. 
• Σχεδόν όλα τα παιδιά ηλικίας 18 μηνών στην Αγγλία παίρνουν υπνάκους μέσα στην ημέρα, πράγμα που σημαίνει ότι κατά μέσο όρο κοιμούνται σχεδόν 13 ώρες καθημερινά. 
• Τα νήπια στη Νότια Κορέα κοιμούνται συγκριτικά λιγότερο μέσα στην ημέρα. Ωστόσο, συνολικά συγκεντρώνουν και πάλι σχεδόν 12 ώρες ύπνου, πράγμα που σημαίνει ότι βρίσκονται εντός του στόχου των 11-14 ωρών ύπνου καθημερινά. 

Σου ταιριάζει αυτό; Ο σύντομος ύπνος μπορεί να προσφέρει στα παιδιά νηπιακής ηλικίας που βρίσκονται στην ανάπτυξη την ευκαιρία να γεμίσουν τις μπαταρίες τους μέσα στην ημέρα, ώστε να είναι έτοιμα για περισσότερες δραστηριότητες. Επίσης, σου εξασφαλίζει μερικές πολύτιμες στιγμές για να κάνεις τα πράγματα που θέλεις!

3. Κοινό κρεβάτι/υπνοδωμάτιο

Σύμφωνα με έρευνες σχετικά με τον ύπνο σε διαφορετικούς πολιτισμούς:

• Στο Χονγκ Κονγκ, τα παιδιά που μοιράζονται το υπνοδωμάτιο ή το κρεβάτι με τους γονείς τους κοιμούνται αργότερα από τα παιδιά που κοιμούνται σε ξεχωριστό μέρος. Εξακολουθούν να κοιμούνται τις ίδιες ώρες —περίπου 12 ώρες συνολικά— με τα παιδιά που κοιμούνται στο δικό τους δωμάτιο. 
• Σχεδόν όλες οι οικογένειες στη Μέση Ανατολή μοιράζονται το ίδιο δωμάτιο με τα παιδιά τους, ωστόσο λιγότερες από τις μισές κοιμούνται στο ίδιο κρεβάτι. 

Σου ταιριάζει αυτό; Το να μοιράζεσαι το ίδιο δωμάτιο με το παιδάκι σου μπορεί να λειτουργεί καθησυχαστικά και για τους δυο σας. Δεν υπάρχει σωστό ή λάθος, το σημαντικό είναι τι σας κάνει να νιώθετε καλύτερα. 

4. Αυτόνομος ύπνος

Σύμφωνα με μελέτες σχετικά με τον τρόπο που πέφτουν για ύπνο τα νήπια:

• Οι γονείς στην Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία είναι πολύ πιο πιθανό να προωθούν την αυτονομία και την αυτοχαλάρωση. Τα νήπια κοιμούνται κατά μέσο όρο συνολικά 13 ώρες την ημέρα, παρ’ όλο που το 30% των γονέων πιστεύουν ότι το παιδί τους αντιμετωπίζει πρόβλημα με τον ύπνο.
• Στο Χονγκ Κονγκ, τα παιδιά που αποκοιμιούνται μόνα τους κοιμούνται για περισσότερη ώρα και ξυπνούν λιγότερο συχνά. 

Σου ταιριάζει αυτό; Το να μάθεις στο παιδί σου να αποκοιμιέται μόνο του σημαίνει ότι, με τον καιρό, θα μπορεί να χαλαρώνει αυτόνομα και να ηρεμεί σε περίπτωση που ξυπνήσει μέσα στη νύχτα. Έτσι, είναι πιθανό να ξεκουράζεσαι κι εσύ λίγο περισσότερο.

5. Τακτική βραδινή ρουτίνα

Σύμφωνα με έρευνες για την τήρηση βραδινής ρουτίνας:

• Στο Βέλγιο, σχεδόν το 40% των παιδιών με ηλικία από ενός έως τεσσάρων ετών ακολουθούν την ίδια ρουτίνα πριν από τον ύπνο κάθε βράδυ. 
• Στην Ολλανδία, σχεδόν το 50% των παιδιών ηλικίας από ενός έως δύο ετών ακολουθούν βραδινή ρουτίνα πριν από τον ύπνο. 

Σου ταιριάζει αυτό; Έχει αποδειχτεί ότι η τακτική ρουτίνα ύπνου βοηθά τα παιδιά νηπιακής ηλικίας να κοιμούνται περισσότερο. Οι δραστηριότητες όπως το μπάνιο και το διάβασμα ενός βιβλίου πριν από τον ύπνο είναι επίσης διασκεδαστικοί τρόποι σύνδεσης με το παιδί σου.

Δεν είναι ποτέ αργά για να διαμορφώσεις μια βραδινή ρουτίνα.

Πηγές

Ahn YM, Williamson AA, Seo H, et al. Sleep patterns among South Korean infants and toddlers: Global comparison. J Korean Med Sci 2016, 31:261-9.

Blair PS, Humphreys JS, Gringras P, et al. Childhood sleep duration and associated demographic characteristics in an English cohort. Sleep 2012, 35(3):353-60.

Cheung CHM, Bedford R, Saez De Urabain IR, et al. Daily touchscreen use in infants and toddlers is associated with reduced sleep and delayed sleep onset. Scientific Reports 2017, DOI: 10.1038/srep46104

Dattilo AM, Reidy, KC, Uesugi K. Modifiable risk and protective factors for healthy growth among infants and toddlers: Development and application of a global survey [abstract].

Nutrition and Growth Meeting, March 1-3, 2018, Paris, France.

Hirshkowitz M, Whiton K, Albert SM, et al. National Sleep Foundation’s sleep time duration recommendations: methodology and results summary. Sleep Health 2015, 1(1):40-43.

Mindell JA, Leichman ES, Lee C, et al. Implementation of a nightly bedtime routine: How quickly do things improve? Infant Behav Dev 2017, 49:220-27.

Mindell JA, Lee C, Sadeh A. Young children and maternal sleep in the Middle East. Sleep Med 2017, 32:75-82.

Mindell JA, Sadeh A, Wiegand B, et al. Cross-cultural differences in infant and toddler sleep. Sleep Med 2010, 11(3):274-80.

Netsi E, Santos IS, Stein A, et al. A different rhythm of life: sleep patterns in the first 4 years of life and associated sociodemographic characteristics in a large Brazilian birth cohort. Sleep Med 2017, 37:77-87.

Teng A, Bartle A, Sadeh A, et al. Infant and toddler sleep in Australia and New Zealand. J Pediatr Child Health 2012, 48(3):268-73.

Yu X, Sadeh A, Lam HS, et al. Parental behaviors and sleep/wake patterns of infants and toddlers in Hong Kong, China. World J Pediatr 2017, 13(5):496-502.

Τελευταία αναθεώρηση: Ιούλιος 2018